مصطفی محقق داماد
-
قسمت 1: درباره زندگی- از کودکی تا درجه اجتهاد -
قسمت 2: درباره زندگی- از اجتهاد تا فوق لیسانس -
قسمت 3: درباره زندگی- تحصیلات دکتری در خارج از کشور -
قسمت 4: درباره زندگی- تشکیل زندگی خانوادگی -
قسمت 5: اخلاق- آیا اخلاق امری اکتسابی است یا آموختنی؟ و آیا امری نسبی است یا مطلق؟ -
قسمت 6: اخلاق- آیا دین یک امر اخلاقی است؟ -
قسمت 7: اخلاق- چرا انسان باید اخلاقی باشد؟ -
قسمت 8: اخلاق- چه رابطه ای بین اخلاق و دین وجود دارد؟ آیا اخلاق یک امر دینی است؟ -
قسمت 9: اصول فقه و اجتهاد- اگرعقل زمانه ناقض امری شرعی باشد، یا در مواقعی که بین علم و دین تعارض پیش می آید انتخاب با کدام است؟ -
قسمت 10: اصول فقه و اجتهاد- اموری مانند واجب، مستحب و حرام به چه اعمالی برمیگردد؟ -
قسمت 11: اصول فقه و اجتهاد- انسان، نسبتش با خدا در احکام فقهی چیست؟ -
قسمت 12: اصول فقه و اجتهاد- راه حل شما برای رفع واکنش منفی مردم نسبت به دین چیست؟ -
قسمت 13: اصول فقه و اجتهاد- آیا حریم خصوصی اشخاص میتواند مورد تعدی قرار بگیرد؟ -
قسمت 14: اصول فقه و اجتهاد- در عصر حاضر اجتهاد به چه معناست؟ -
قسمت 15: اصول فقه و اجتهاد- رعایت حکم یک مجتهد در برخی مواقع، ب منزله گناه در فتوای مجتهد دیگری است، حکم در این باره چیست؟ -
قسمت 16: اصول فقه و اجتهاد- احکامی مانند سنگسار، قطع دست و قصاص -
قسمت 17: بحران و هویت- با توجه به آمار خروج روزافزون جوانان تحصیل کرده از کشور، بفرمایید ما در آینده باید در انتظار چه شرایط زیستی باشیم؟ -
قسمت 18: بحران و هویت- چگونه میتوان زبان فارسی را حفظ کرد؟ -
قسمت 19: بحران و هویت- چه رابطه ای بین میراث فرهنگی و هویت ملی یک جامعه وجود دارد؟ -
قسمت 20: بحران و هویت- زمانی که از میراث فرهنگی صحبت میکنیم، از چه صحبت میکنیم؟ -
قسمت 21: بحران و هویت- هویت چیست و ما که هستیم؟ -
قسمت 22: جهان امروز فردا- ارزیابی شما از پدیده های بهار عربی در خاورمیانه و شمال آفریقا چیست؟ -
قسمت 23: جهان امروز و فردا- از نظر شما آزادی مهمتر است یا امنیت؟ -
قسمت 24: جهان امروز و فردا- آزادی یا عدالت؟ کدامیک مقدم است؟ -
قسمت 25: جهان امروز و فردا- آزادی چیست؟ مرزهای آزادی کجاست؟ -
قسمت 26: جهان امروز و فردا- جهانی شدن چه پیامدهایی برای ما دارد؟ -
قسمت 27: جهان امروز و فردا- در چه شرایط اجتماعی میتوان از فقدان آزادی صحبت کرد؟ -
قسمت 28: جهان امروز و فردا- حاصل آرمانگرایی در دهه های گذشته چیست؟ -
قسمت 29: جهان امروز و فردا- بهشت و جهنم مسلمانان -
قسمت 30: جهان امروز و فردا- جهانی شدن -
قسمت 31: جهان بینی فردی- امیدها و ناامیدی ها -
قسمت 32: جهان بینی فردی- حساسیت نسبت به مسائل اجتماعی -
قسمت 33: جهان بینی فردی- اگر بخواهید خود را توصیف کنید چه میگویید؟ -
قسمت 34: جهان بینی فردی- امروزه در دنیا چه چیزی بیشتر از همه شما را شگفت زده میکند؟ -
قسمت 35: جهان بینی فردی- آثار کدام ادیب یا هنرمند شما را سردوق می آورد؟ -
قسمت 36: جهان بینی فردی- از موقعیت فعلی خود رضایت دارید؟ -
قسمت 37: جهان بینی فردی- بحران های اجتماعی چقدر شما را تحت تاثیر قرار میدهد؟ -
قسمت 38: جهان بینی فردی- نظرتان درباره عشق بلاشرط چیست؟ -
قسمت 39: جهان بینی فردی- بزرگترین آرزوی شما در حال حاضر چیست؟ -
قسمت 40: جهان بینی فردی- بزرگترین دغدغه امروز شما چیست؟ -
قسمت 41: جهان بینی فردی- بنظر شما برای آنکه دنیا را تغییر دهیم چه باید کرد؟ -
قسمت 42: جهان بینی فردی- بنظر شما خوشبختی را کجا میتوان یافت؟ -
قسمت 43: جهان بینی فردی- خوشبختی را کجا میتوان یافت؟ -
قسمت 44: جهان بینی فردی- بین زیبایی و حقیقت چه رابطه ای وجود دارد؟ -
قسمت 45: جهان بینی فردی- چه توصیه ای به جوانان دارید؟ -
قسمت 46: جهان بینی فردی- دغدغه و سوال مرکزی شما در مطالعات حقوقی و دینی چه بوده است؟ -
قسمت 47: جهان بینی فردی- زیبایی چیست؟ -
قسمت 48: جهان بینی فردی- تصور شما از مرگ چیست؟ -
قسمت 49: جهان بینی فردی- شما هویت خودتان را در کجا جست و جو میکنید یا در کجا میبینید؟ -
قسمت 50: جهان بینی فردی- نزدیک ترین افراد نسبت به شما چه کسانی هستند؟ -
قسمت 51: جهان بینی فردی- نظرتان درباره پروژه آرته چیست؟ -
قسمت 52: حقوق خانواده، قانون و فلسفه اسلامی- از منظر قرآن، طبیعت و خلقت چه جایگاهی دارد؟ -
قسمت 53: حقوق خانواده، قانون و فلسفه اسلامی- باور به فلسفه اسلام، فلسفه مسیحی، فلسفه یهودی -
قسمت 54: حقوق خانواده، قانون و فلسفه اسلامی- تفاوت میان فلسفه غرب و فلسفه اسلامی -
قسمت 54: حقوق خانواده، قانون و فلسفه اسلامی- درباره کتاب حقوق خانواده -
قسمت 55: حقوق خانواده، قانون و فلسفه اسلامی- جایگاه خانواده در جامعه کنونی ایران -
قسمت 56: حقوق خانواده، قانون و فلسفه اسلامی- دموکراسی در خانواده -
قسمت 57: حقوق خانواده، قانون و فلسفه اسلامی- درباره کتاب سیر فلسفه در جهان اسلام -
قسمت 58: حقوق خانواده، قانون و فلسفه اسلامی- ریشه ازدواج سفید -
قسمت 59: حقوق خانواده، قانون و فلسفه اسلامی- درباره کتاب الهیات محیط زیست -
قسمت 60: حقوق خانواده، قانون و فلسفه اسلامی- درباره کتاب دین، فلسفه، قانون -
قسمت 61: دانشگاه، علم و تجربه- بزرگترین گرفتاری جهان توسعه نیافته از نظر شما چیست؟ -
قسمت 62: دانشگاه، علم و تجربه- جایگاه اخلاق در توسعه سیاسی -
قسمت 63: دانشگاه، علم و تجربه- ضرورات و موانع توسعه -
قسمت 64: دانشگاه، علم و تجربه- احکام دین در قرآن جنبه طریقت دارد یا وصیت؟ موضوعیت دارد یا هدف؟ -
قسمت 65: دانشگاه، علم و تجربه- وقتی از توسعه سیاسی صحبت میکنیم، از چه چیز صحبت میکنیم؟ -
قسمت 66: دانشگاه، علم و تجربه- دانش فلسفی دانشگاه های ایران -
قسمت 67: دانشگاه، علم و تجربه- سرنوشت انسان را سیاست رقم میزند یا فرهنگ؟ -
قسمت 68: دانشگاه، علم و تجربه- رابطه بین دانشگاه، توسعه اقتصادی و تولید عل م در ایران -
قسمت 69: دانشگاه، علم و تجربه- تفاوت دانش فلسفه جهانی و دانش فلسفه در ایران -
قسمت 70: دانشگاه، علم و تجربه- جایگاه دین در کشورهای توسعه یافته -
قسمت 71: دانشگاه، علم و تجربه- درباره میرزا حسن رشدیه و کار او در حوزه آموزش رسمی در ایران -
قسمت 72: دانشگاه، علم و تجربه- شرایط اخلاقی جامعه کنونی ما در چه وضعی است؟ -
قسمت 73: دانشگاه، علم و تجربه- علت رونق کم مطالعه و کتابفروشی امروز -
قسمت 74: دانشگاه، علم و تجربه- نسبت و تعاض دین و دینداری با سکولاریسم -
قسمت 75: دانشگاه، علم و تجربه- نقد شما به شرایط کنونی دانشگاه چیست؟ -
قسمت 76: دانشگاه، علم و تجربه- نقد به فرهنگستان زبان فارسی -
قسمت 77: دوره های کاری- انقلاب فرهنگی چه تاثیری بر کار شما داشت؟ -
قسمت 78: دوره های کاری- درباره کتاب روشنگری دینی -
قسمت 79: دوره های کاری- درباره کتاب بازخوانی فقهی امر به معروف و نهی از منکر و اجرای حدود -
قسمت 80: دوره های کاری- درباره دوره های کار -
قسمت 81: دوره های کاری- نوشتن را از چه زمانی شروع کردید و اولین نوشته شما کجا منتشر شد؟ -
قسمت 82: دین- از قرآنی که همیشه شروعش با رحمان و رحیم است، چگونه داعش متولد میشود؟ -
قسمت 83: دین- از نظر معنا و مفهوم و همچنین آثار مرتبه آن، چه تفاوتی بین ایمان و اسلام وجود دارد؟ -
قسمت 84: دین- به نظر شما دولت مدرن اسلامی تحقق پذیر است؟ -
قسمت 85: دین- در مقام قانونگذاری، از ارزش ها و قوانین الهی باید تبعیت کرد یا نه؟ -
قسمت 86: دین- دین یک حقیقت ابدی است یا در طول زمان تغییر میکند؟ -
قسمت 87: دین- بزرگترین خطر برای دین -
قسمت 88: دین- رابطه بین دین و سیاست -
قسمت 89: دین- رابطه میان سیاست و ایمان -
قسمت 90: دین- رابطه اعتقاد جان بر کف و ارتکاب جنایت -
قسمت 91: دین- رابطه بین شیعه و مسلمانی -
قسمت 92: دین- در یک جامعه دینی کتاب و سنت چگونه اثر میگذارد و پیام اصلی دین چیست؟ -
قسمت 93: دین- گشودن باب تفسیر به قرآن که کلام الله است تا چه اندازه مجاز است؟ -
قسمت 94: دین- مرزهای جمهوریت و اسلامیت -
قسمت 95: دین- معنای عدالت در قرآن -
قسمت 96: دین- از حق که صحبت میکنیم، از چه صحبت میکنیم؟ -
قسمت 97: دین- هرمنتیک متون دینی چیست؟ -
قسمت 98: سنت، مدرنیته و پست مدرن- درباره اومانیسم -
قسمت 99: سنت، مدرنیته و پست مدرن- رابطه مدرنیسم و فلسفه اسلامی -
قسمت 100: سنت، مدرنیته و پست مدرن- معنا و مفهوم سنت -
قسمت 101: سنت، مدرنیته و پست مدرن- معنا و مفهوم مدرنیته -
قسمت 102: فرهنگ گفت و گو- بحث های اخیر برخورد تمدن ها و گفت و گوی تمدنها را چگونه می بینید؟ -
قسمت 103: فرهنگ گفت و گو- اهمیت و هدف گفت و گو و ارتباط -
قسمت 104: فرهنگ گفت و گو- نقد به گفت و گوی تمدن ها
سال و محل تولد: ۱۳۲۴ قم
تحصیلات: درجۀ اجتهاد (۱۳۴۸ش)؛ دکترای حقوق از دانشگاه لوون بروکسل (۱۹۹۵م)
سوابق علمی- اجرایی:
عضو شورای علمی مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامی از ۱۳۶۳ تاکنون (۱۳۹۳)
استاد و رئیس گروه حقوق دانشگاه شهید بهشتی: ۱۳۶۵
رئیس گروه علوم و معارف اسلامی فرهنگستان علوم ایران: ۱۳۷۰
عضو هیئت داوران خبرگان بدون مدرک
سردبیر فصلنامۀ فرهنگستان علوم
تألیف:
الف) کتاب:
تحلیل و بررسی احتکار از نظرگاه فقه اسلام، تهران، نشر آبان، ۱۳۶۲٫
قواعد فقه: بخش مدنی، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، ۱۳۶۳٫
یادخدا دینامیسم اصالت انسان، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، بیتا.
بررسی فقهی و حقوقی وصیت: مواد قانونی ۸۲۵-۸۶۰ قانون مدنی، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، ۱۳۶۸٫
بررسی فقهی حقوق خانواده، نکاح و انحلال آن، مواد ۱۰۳۴ تا ۱۱۵۷ قانون مدنی، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، ۱۳۷۲٫
تعهد به نفع شخص ثالث از نظر شیخ انصاری، مؤسسۀ الهادی، ۱۳۷۲٫
پژوهشی در سیر تحول نگارش قواعد فقهی در میان فقهای امامیه، تهران، فرهنگستان علوم، ۱۳۷۴٫
قواعد فقه: بخش مدنی ۲، تهران، سمت، ۱۳۷۴٫
سوال و جوال استفتائات و آراء فقیه کبیر حاج سید محمد کاظم یزدی صاحب عروه الوثقی، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، ۱۳۷۶٫
دین، فلسفه و قانون، تهران، نشر سخن، شهاب ثاقب، ۱۳۷۸٫
نخبگان علم و عمل ایران، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، ۱۳۷۸٫
حقوق قراردادها در فقه اسلامی، (مؤلف همکار)، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، ۱۳۷۹
الحقوق الانسانیه بین الاسلام و المجتمع المدنی، دارالهادی، ۱۴۲۱٫
شواهد الربوبیه صدرالدین شیرازی، (تصحیح)، بنیاد حکمت اسلامی صدرا ۱۳۸۲
حقوق بشر دوستانه بینالمللی؛ رهیافت اسلامی، مرکز نشر علوم اسلامی، ۱۳۸۳٫
ایقاع اخذ به شفعه، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۴٫
Protection of Individual in Times of Armed Conflict under the International And Islamic Law, New York, 2004
مباحثی از: اصول فقه، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، ۱۳۸۵٫
قواعد فقه، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، ۱۳۸۶٫
ب) مقاله:
“تعارضات منطقی” (بحثهای منتشرنشدهای از استاد مرتضی مطهری)، تدوین و پاورقی، نشریۀ دانشگاه انقلاب، خرداد ۱۳۶۱، شماره ۱۲٫
“صفات الله من وجهه نظر الاسلام و المسیحیه”، مجله کلمه المحققین، بیروت، ۱۹۹۸٫
“بررسی اثبات کذب بودن سوگند در حقوق ایران و فرانسه”، (مؤلف همکار: حانیه ذاکری نیا)، فقه و مبانی حقوق اسلامی، بهار و تابستان ۱۳۹۲، سال چهل و ششم، شماره ۱؛
“اثر تسلیم در انتقال مالکیت مبیع کلی فی الذمه، مطالعه تطبیقی حقوق ایران فقه اسلامی حقوق مصر، حقوق انگلستان و کنوانسیون بیع بین المللی کالا”، (مؤلف همکار: رسول احمدیفر)، نامه مفید، تابستان ۱۳۹۲، شماره ۹۷؛
“فلسفه حقوق در اندیشۀ اسلامی”، اطلاعات حکمت و معرفت، آبان ۱۳۹۰، شماره ۶۷؛
“مقومات معنوی سلامت در الهیات اسلامی”، اخلاق پزشکی، زمستان ۱۳۸۹، شماره ۱۴؛
“بررسی فقهی- حقوقی عملیات استشهادی و عملیات انتحاری”، (مؤلف همکار: شیما تقیزاده) نامه الهیات، پاییز ۱۳۸۹، شماره ۱۲؛
“رجم از دیدگاه قرآن و سنت”، قضاوت، مرداد و شهریور ۱۳۸۸، شماره ۵۸؛
“خودکشی از منظر حکمت عملی، فلسفه اخلاق و فقه اسلامی”، اخلاق پزشکی، تابستان ۱۳۸۷، شماره ۴؛
“Divine Attributes According to Suhrawardi and Mulla Sadra” (In English): Magazine of Transcendent Philosophy, No.4. London, UK, 2001
“Dialogue on the Basis of the Goals of Religions – A Way to Attain Mutual Understanding” Conference on Dialogue between Schools of Islam, Damascus, Syria, 1995.
“Some Notes on the Problem of Mental Existence in Islamic Philosophy” Magazine of Transcendent Philosophy, No.2. London, UK, 2001.
ترجمه:
حقوق روابط بینالملل در اسلام (آئین جهانداری دولت اسلامی) اثر محمد حمید الله، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، ۱۳۷۳٫
سلوک بینالمللی دولت اسلامی، اثر محمد حمیدالله، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، ۱۳۸۶٫
مطالعات تطبیقی در فلسفه اسلامی، اثر محمد سعید شیخ، تهران، شرکت سهامی انتشارات خوارزمی، ۱۳۶۹٫
سخنرانی:
“The Islamic Judicial System in the Islamic Republic of Iran”. The Forth International Appellate Judge’s Conference, Kuala-Lumpur: Law, Justice and the Judiciary: Transnational Trends. Kuala-Lumpur, Malaysia, 1988.
“Islamic Tolerance. Exegesis of Divine Texts”, Institute of Oriental Studies, University of Birmingham, UK, 1992.
“Religious Tolerance and Universal Brotherhood in Islam”. 3rd UNESCO Seminar on the Contribution by Religions to the Culture of Peace Devoted to the Religious Education in a Context of Pluralism and Tolerance. Centre UNESCO de Catalunia, Granada, Spain, 1998
“How Should the Dialogue Between Islam and Christianity be Managed?” Dialogue Between Islam and Christianity, University of Ottawa, Ottawa, Canada, 2000.
“Race, Gender, and Faith in Islamic Law”, Race and Law and the Human Rights, University of Virginia School of Law, Charleston, VA. USA, 2005.
“Importance of Scientific works of Professor Vragner”, At the Occasion of Presenting the Afshar Foundation’s Annual Award to Dr.Vragner. The Iranist Center of the Academy of Sciences of Austria, Vienna, Austria, 2010.
جوایز و افتخارات:
پژوهشگر نمونه سال ۱۳۷۷
پژوهشگر نمونه سال ۱۳۸۷
برنده رتبه اول فقه، اصول، حدیث و علوم قرآنی در جشنواره بین المللی فارابی به سبب تالیف ۴ جلد قواعد فقه (سال ۱۳۸۷)
نامزد عضویت در کمیه حقوق بشر سازمان ملل متحد در ۱۹۹۴
یکی از ۱۰ برگزیده برتر جشنواره پژوهشگران نمونه کشور سال۱۳۸۷