حسین کاظمی
- آثار حسین کاظمی
کاظمی، حسین (زادة تهران، 4 آبان 1303 در گذشتة 1375) نقاش
کاظمی در مدرسة هنری کمالالملک با عنوان هنرستان کمالالملک تحصیل کرد و از دانشکدة هنرهای زیبای دانشگاه تهران در سال 1324 فارغالتحصیل شد.
کاظمی از جمله نقاشانی بود که جنبشی مدرن در نقاشی ایرانی پدید آورد و آنان نخستین گالری هنری آپادانا را در تهران در سال 1328 افتتاح کردند و در این گالری مراحل نقاشی را به نمایش گذاردند و سخنرانیها و نمایشگاههایی را سازماندهی کردند. این گالری همچنین به پاتوق و محل دیدار هنرمندان و روشنفکران تبدیل گردید. در سال 1332 کاظمی برای آشنایی با آرا و اندیشههای جدید و کسب تجربیاتی تازه به فرانسه رفت و در مدرسه هنرهای زیبای پاریس تا سال 1337 به فراگیری هنر مدرن پرداخت. پس از بازگشت از فرانسه به عنوان مدیر هنرستان پسران در تبریز مشغول به کار شد. او هنرستان را به شیوهای مدرن سازماندهی کرد و در کنار آموزشگاه، مجلة «سرو» را منتشر کرد که در باب مکاتب جدید نقاشی اروپایی مانند دادائیسم، فاویسم و کوبیسم به بحث میپرداخت.
در سال 1341 به عنوان مدیر هنرستان پسران در تهران انتخاب گردید و در همان زمان به تدریس در دانشکدة هنرهای تزیینی نیز پرداخت. از سال 1325 به بعد، آثارش را در مراکز فرهنگی، گالریها و موزههای هنری و دوسالانههای تهران، پاریس و ونیز به نمایش گذاشته است.
در طول سالهای فعالیت هنریاش، چندین تصویر کشید که در آنها استعداد و ذائقه استثنایی هنری خویش را به نمایش گذاشت. او مأمور شد تا تصویر چهرة رضاشاه و گروهی از برگزیدگان و نجبای کشور را ترسیم کند و طرحهایی از چهرههای مردان و زنان آشنایش کشید و آنگونه که خود گفته است، اینان شخصیتهای مورد علاقه او بودهاند. از جملة این طرحها، میتوان به پرتره صادق هدایت، علیاکبر دهخدا و ملکالشعرای بهار اشاره کرد.
در سالهای نخست هنریاش، به طور تجربی به نقاشی کوبیسم بر روی بوم و سرامیک پرداخت. بعدها به دوگانگی ذهنی نقاشیهای مجازی و آبستره روی آورد و سرانجام سبک خویش را بر مبنای تفکرات عرفانی بنیاد نهاد؛ تفکری که مبتنی بر این امر بود: «آنچه همواره ذهن مرا مشغول به خود میکند، معنویت و عرفان است.»
نمایشگاههای او در مکانهای زیر برگزار شده است: مرکز فرهنگی آمریکایی (1325) و مرکز فرهنگی ایران و فرانسه (1326، 1346 و 1347) در تهران، گالری رومئو و ژولیت (1332) و گالری مادام تسو (1337)، گالری سایروس (1352)، گالری اتین دوکازان (1362) و موزه هنر مدرن (1333) که همه در پاریس هستند و نیز در ونیز (1343).
نسخههایی از نقاشیاش که ملهم از رمان بوف کور صادق هدایت است، بارها و بارها کپی و چاپ شده.
شش ماه بعد از انقلاب 1357، کاظمی از مسوولیتهای خود برکنار و به تبعید راهی فرانسه شد. او سالهای پایانی زندگی را در پاریس به نقاشی و تدریس پرداخت.
برگرفته از: دائره المعارف ایرانیکا
ترجمه مهدی افشار