محجوبی، رضا (زادة تهران، 4 آبان 1۲۷۷، درگذشتة به سال 1333) نوازندة مشهور ویولون

خانوادة رضا از هر دو سو با موسیقی آشنایی داشتند و با شیفتگی، موسیقی را دنبال می‌کردند و رضا همانند برادرش مرتضی محجوبی، از کودکی تعلق عمیقی به موسیقی داشت. نخستین معلم او، حسین هنگافرین، استاد موسیقی آن روزگار بود. سپس در محضر استاد ابراهیم آژنگ حضور یافت اما از آنجا که علاقه چندانی به فراگیری نت موسیقی نداشت و ترجیح می‌داد موسیقی را به شیوة سنتی از طریق گوش بیاموزد، کلاس‌های آژنگ را رها کرد و به هنر‌آموزانی پیوست که تحت نظر استاد کمانچه، حسین اسماعیل‌زاده آموزش می‌گرفتند و نزد او چند سالی به فراگیری موسیقی سنتی پرداخت.

رضا محجوبی بسیار پیگیر و کوشا در کار خود بود. زودهنگام صبح برمی‌خاست و ساعت‌ها ساز خود را در دست می‌گرفت و می‌‌نواخت. زمانی‌که به شانزده سالگی رسید، نواختن ویولون را به کمال رسانده بود. رضا تا بیست و پنج سالگی به عنوان معلم موسیقی به تدریس پرداخت (همچنین چند کنسرت برگزار کرد) اما پاره‌ای مشکلات روانی اندک‌ اندک بر کار او اثر گذاشت، مشکلاتی که سرانجام موجب آشوب ذهنی او شد و به مرگ غم‌انگیزش منتهی گردید.

رضا محجوبی، یکی از بهترین بدیهه‌نوازان روزگار خویش بود. برخی از این بدیهه‌نوازی‌ها، الگو‌هایی برای دیگر نوازندگان و ترانه‌سراها گردید. بدیهه‌نوازی‌های او شامل پیش‌درآمد در دستگاه‌های اصفهان،‌ دشتی، شور و سه‌گاه و چهار مضراب (نوعی موسیقی دستگاهی ریتمیک) در دستگاه‌های دشتی و سه‌گاه و آواز «بهار نو رسیده» در دستگاه ابوعطا با شعر تغزلی وحید دستگردی می‌شود. پیش‌درآمدی که در دستگاه دشتی می‌نواخت، به آهنگی تبدیل شد که رضا شهرزاد برای آن ترانه‌ای را تنظیم کرد که «زمانی چوپانی» عنوان گرفت. این ترانه توسط آواز‌خوان برجستة زمانه، قمرالملوک وزیری خوانده شد و صدای قمر، ضبط و به صورت صفحه گرامافون عرضه گشت. 

محجوبی با دو تن از پیشینیان خویش یعنی غلامحسین درویش‌خان و رکن‌الدین مختاری در رقابت بود که برای پیش‌درآمدهایشان،‌ شهرة خاص و عام بودند. اما پیش‌درآمدهای محجوبی تا حدودی کوتاه‌تر از دو رقیبش بود. محجوبی همچنین چند سالی کلاس‌های موسیقی خود را اداره کرد و آهنگ‌سازان و نوازندگانی را تربیت کرد که برجسته‌ترین آن‌ها، روح‌الله خالقی و مجید وفادار بودند. از آهنگ‌هایی که محجوبی با ویولون نواخته، نمونه‌های اندکی به جای مانده؛ قطعات بسیار محدودی هم که در آرشیوهای خصوصی نگهداری می‌شود، به جهت ضبط به روش‌های ابتدایی، از کیفیت مطلوبی برخوردار نیستند و نمی‌توانند استعداد هنری محجوبی را آنگونه که بوده، به نمایش گذارند.

                                                                                                             بر گرفته از: دائره المعارف  ایرانیکا

                                                                                                                              ترجمه مهدی افشار